Królestwo Arabii Saudyjskiej to kraj, który wzbudza kontrowersje z uwagi na ultrakonserwatywną obyczajowość. Jednak tysiące Europejczyków, w tym Polaków, decydują się na zamieszkanie i pracę w tym państwie. Media bombardują przekazami, które utwierdzają w stereotypowym postrzeganiu Arabii Saudyjskiej, jednak relacje mieszkających tam osób znacznie odbiegają od tego obrazu.
1. Polki uczą na saudyjskich uniwersytetach
Dagmara Pluta – learning and teaching consultant, spędziła ponad 2 lata pracując w Arabii Saudyjskiej w miastach Khobar i Dammam, które leżą we wschodniej części kraju. Dagmara zaczęła pracę jako nauczyciel języka angielskiego w Lincoln College, po 3 miesiącach awansowała na stanowisko curriculum managera. Dziś mieszka w Królestwie Bahrajnu, pracuje niezależnie jako life coach. Oprócz tego regularnie odwiedza Arabię Saudyjską, prowadząc tam szkolenia i sesje indywidualne dla swoich klientów.
Królestwo Arabii Saudyjskiej posiada populację ponad 33 milionów ludzi (wg. Danych Narodów Zjednoczonych), z czego ponad 8 milionów to obcokrajowcy mieszkający i pracujący w tym kraju.
Większość Europejczyków to przedstawiciele określonych grup zawodowych: lekarze, nauczyciele, pielęgniarki, inżynierowie budowlani i specjaliści IT.
Według Dagmary, do Arabii Saudyjskiej Europejki może przyciągać ciekawość życia w odmiennym kulturowo i klimatycznie miejscu, doświadczenie innej jakości życia oraz możliwości rozwoju zawodowego.
Propozycje pracy można otrzymać poprzez swoje grono znajomości, rekomendację lub poszukać na stronach dedykowanych np. nauczycielom języka angielskiego, takim jak http://teflsearch.com czy http://www.eslcafe.com. Również serwis Linked In obfituje w listę wakatów i jest rekomendowany dla osób poszukujących pracy na Bliskim Wschodzie. Wynagrodzenie nauczyciela języka angielskiego oscyluje wokół $4000. Zakwaterowanie i przelot są zapewnione przez pracodawcę.
2. Bycie w college’u to szansa na poznanie męża lub zarobienie pieniędzy
Udział kobiet z Arabii Saudyjskiej na rynku pracy jest dość niski. Wizja rządu Arabii Saudyjskiej – 2030 Vision http://vision2030.gov.sa/en – to bycie przykładem i liderem wśród narodów we wszystkich aspektach.
Król Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud zapewnia, że kraj będzie dokładał wszelkich starań, aby te wizję zamienić w rzeczywistość.
80 proc. spośród Saudyjek, które uczęszczają do szkół wyższych zawodowych (vocational collages) robi to, aby zdobywać wiedzę i być w gronie znajomych. Część studentek uczęszcza tam również ze względów finansowych. Państwo płaci równowartość 1000 złotych miesięcznie, zatem kobiety z mniej sytuowanych rodzin czy miejscowości są zmotywowane do nauki czynnikiem finansowym.
“ Bycie w college’u to szansa na poznanie męża” ‑mówi Dagmara. W kraju, w którym życie społeczne i rodzinne reguluje restrykcyjne prawo szariatu, nadal praktykuje się małżeństwa aranżowane. Biorąc pod uwagę fakt, że większość uniwersytetów w Arabii Saudyjskiej nie jest koedukacyjna, powyższe stwierdzenie może być zaskakujące. Nie zapominajmy jednak, że Królestwo Arabii Saudyjskiej to kraj należący do kultur kolektywnych i wysoce relacyjnych. Powodzenie działań uzależnione jest od naszych znajomości i ich mocy.
Saudyjki, które uczęszczają na uczelnie wyższe, nawiązują znajomości z innymi studentkami i dowiadują się, czy koleżanki mają brata lub kuzyna. W ten sposób pierwsze szlaki zostają przetarte. Następnie do akcji wkracza rodzina, która przeprowadza wywiad środowiskowy i aranżuje spotkanie. W zależności od stopnia konserwatyzmu danej rodziny, w spotkaniach uczestniczy młoda para lub poznaje się dopiero w dniu ślubu.
Media społecznościowe odgrywają coraz większą rolę w łączeniu par. Kobiety i mężczyźni ochoczo poznają się na kanałach społecznościowych, jednak od poznania do stworzenia związku jest daleka droga. Arabia Saudyjska pełna jest niespełnionych historii o miłości, które nie miały szczęśliwego zakończenia z uwagi na brak aprobaty rodziny dla danego związku.
Większość studentek, które są w wieku 18 – 24 lata mają już męża i dzieci, zatem obecność na uniwersytecie to ostatni dzwonek na założenie rodziny.
3. Jakość abaii wyznacznikiem statusu społecznego
Saudyjskie studentki przykładają ogromną dbałość do wyglądu. Ponieważ obyczajowość kraju wymaga noszenia abaii (długa, luźna, nieprzezroczysta szata zakrywająca większość ciała kobiety) oraz chusty zakrywającej głowę, studentki chcą zwrócić uwagę tym, co widoczne, czyli twarz, dłonie i stopy. Na terenie college’u, który przeznaczony jest dla kobiet, zdejmuje się abaje na czas pobytu, aczkolwiek wymaga się od kobiet noszenia abaii przy sobie, gdyż w wypadku ewakuacji czy np. pożaru, należy nałożyć ją na siebie, gdyż poza murami szkoły kobiety narażone są na wzrok mężczyzn. Pomimo, iż szkoła zabrania noszenia butów z odkrytymi palcami, rękawów krótszych jak do łokcia i spódnic krótszych niż do kostek, niektóre studentki przemycają buty z odkrytymi palcami lub bluzki z prześwitujących materiałów, które pokazują bieliznę. Taka niesubordynacja najczęściej kończy się naganą w dziekanacie i karą w postaci nakazu noszenia abaii.
Podobnie jak akcesoria w postaci biżuterii i torebek, jakość materiału, z którego wykonana jest abaja wskazuje na status społeczny danej kobiety.
4. Można obejść system i przemycić boczek na pustynie
Wiele osób zastanawia się jak wygląda życie towarzyskie w kraju, w którym świat kobiet i mężczyzn jest wyraźnie rozdzielony, alkohol zabroniony, a kina nieobecne.
Mieszkający w Arabii Saudyjskiej ekspaci mają na to sposoby. Wielu z nich przyjeżdża do sąsiedniego Królestwa Bahrajnu, które jest również krajem, w którym obowiązuje prawo szariatu, jednak panuje tu wiele swobód, a styl życia nie odbiega w praktyce od tego w Europie. Bahrajn stał się mekką weekendowych turystów z Arabii Saudyjskiej, przyjeżdżają tam zarówno obcokrajowcy, jak i Saudyjczycy pragnący zaznać rozrywki w postaci kina lub barów czy night klubów.
Osoby, które nie decydują się podróżować organizują spotkania w damsko-męskim gronie, najczęściej w odosobnieniu. W miesiącach zimowych, kiedy temperatura spada do około 30 stopni Celsiusza, popularnością cieszą się pikniki i ogniska urządzane na pustyni.
Duch zaradności wielu ekspatów pozwala im nawet przemycić zabronione produkty, takie jak boczek na pustynie. Oficjalnie Europejczycy wwożą mięso opisywane jako indyk, który w rzeczywistości jest wieprzowiną.
Media społecznościowe odgrywają ogromną rolę w życiu towarzyskim w Arabii Saudyjskiej. Na stronach expatblog.com lub internations.com możemy dowiedzieć się wiele praktycznych informacji o życiu codziennym, zapoznać się z organizowanymi wydarzeniami i nawiązać kontakty z osobami, które należą do społeczności ekspatów w z całego świata. Zasadniczo wschodnie rejony Arabii Saudyjskiej (Eastern Province) z miastami Khobar, Dammam, są bardziej liberalne niż pozostała część kraju. Kobiety muszą nosić abaje, ale niekoniecznie nakrycia głowy, czy nikab zakrywający twarz.
Obcokrajowcy pracujący w Arabii Saudyjskiej zamieszkują zamknięte osiedla, które są oazami swobód. Niewymaga się w nich noszenia abai, a niektóre posiadają nawet kina.
5. Królestwo Arabii Saudyjskiej to kraj kontrowersji i dynamicznych zmian
Królestwo Arabii Saudyjskiej to kraj, który doświadcza gwałtownych zmian w obyczajowości. Jak donosi Reuters, w styczniu w Jeddah odbył się pierwszy w tej dekadzie publiczny koncert muzyki lokalnych artystów, a ministerstwo turystki planuje zorganizowanie festiwalu muzyki jazzowej pod koniec tego roku. W sierpniu król Arabii Saudyjskiej Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud wydał dekret pozwalający kobietom na prowadzenie samochodów po raz pierwszy w historii tego kraju.
Arabia Saudyjska to pierwszy kraj, który nadał obywatelstwo maszynie.
Podczas kongresu Future Investment Initiative, który odbył się 24 października 2017 roku, król Arabii Saudyjskiej przyznał obywatelstwo swojego kraju robotowi Sophia. Niewątpliwie te wszystkie wydarzenia oznaczają początek zmian społecznych, które wprowadzą innowacje i zmienią życie wielu milionów ludzi.
Artykuł powstał we współpracy z Dagmarą Plutą, access consciousness facilitator&teacher and learning consultant.